«СЫРДАРИЯ» УНИВЕРСИТЕТІ
“Бекітемін”
Факультет деканы
______________________
м.о қолы, аты-жөні, ғылыми атағы
_____________________
”___” ___________20 _ ж.
ЖҰМЫС БАҒДАРЛАМАСЫ
Пән: ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті
Оқу түрі: : күндізгі
Факультет:_Гуманитарлық білім
Кафедра: Қазақ тілі мен әдебиеті
Мамандыќ аты, шифры: 5В011700-«Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығы
Курс: ІІ Семестр: ІҮ
Кредит саны: 3
|
Лекция: 30
Практика: 15
|
ОБСӨЖ: 45
|
СӨЖ: 45
|
Барлық сағат саны: 90
|
Қорытынды бақылау: емтихан
|
1980++++
Жетісай, 2013ж.
Жұмыс бағдарламасын дайындаған: 1. ф.ғ.к., доцент Абенова Л.У.
Жұмыс бағдарламасы университеттің Ғылыми кеңесінде бекітілген оқу бағдарламасы негізінде жасалған
Кафедраның мәжілісінде қаралған
Хаттама № __ « ____» _________ 201 _ж.
Кафедра меңгерушісі ______________ _______________
қолы аты-жөні, ғылыми атығы
Факультеттің Оқу-әдістемелік кеңесінде талқыланған
Хаттама № __ « ____» _________ 201 _ж.
ОӘК төрағасы/төрайымы/ ______________ __________
қолы аты-жөні, ғылыми атағы
1. Пәннің мақсаты мен міндеті, оның оқу
процесіндегі ролі
Пәннің мақсаты – қазақ әдебиетінің ХІХ ғасырдағы кезеңін құрайтын мұраларды қазіргі заманғы әлемдік өркениет талаптарына орай оқыту. Пәннің мазмұнында ауызша дәстүрлі жыраулық және ақындық поэзияның табиғи сабақтастығы, көркемдік, стильдік жалғастық мәселелері ғылыми-теориялық тұрғыда түсіндіріледі. Бұл кезеңдегі қазақ әдебиеті шығармаларын студенттерге терең жан-жақты меңгертуде жаңаша әдістемелік- технологиялық бағдарлама жүйесімен сәйкестендірудің күрделі міндеттері көзделеді:
Пәнді оқытудың міндеттері:
- пән материалдарының қазақтың ежелгі дәуірдегі, орта ғасырлардағы, қыпшақ кезеңіндегі, ислам мәдениеті мұраларымен біртұтас, табиғи сабақтастығын ғылыми-теориялық тұрғыда негіздей оқыту;
- ХІХ ғасыр әдебиеті шығармаларының өзіне дейінгі Қазақ хандығы кезіндегі ақын-жыраулар поэзиясымен дәстүрлі жалғастығын тереңдете игеру;
- ХІХ ғасыр ақын-жыраулары шығармашылығындағы шығыстық дәстүр сабақтастығына назар аудару;
- әдеби шығармалардағы көркемдік әдістерді: романтизм, реализм ұғындыру;
- Абай, Ыбырай, Шоқан шығармашылығының ұлттық әдебиет деңгейін биіктетудегі маңызын тереңдете оқыту.
2. Жұмыс оқу бағдарламасының басқа пәндермен келісім хаттамасы
(Пәннің постреквизиттері мен пререквизиттері)
№
|
Пререквизиттер
|
Постреквизиттер
|
Кафедра
|
Кафедраның қабылдаған шешімдері, хаттаманың реті мен күні
|
1
| -
Халық ауыз әдебиеті
-
Ежелгі дәуір әдебиеті
-
Хандық дәуір әдебиеті
|
XX ғасыр әдебиеті
|
Қазақ тілі мен әдебиеті.
|
|
2
|
Әдебиеттануға кіріспе
|
Қазіргі дәуір әдебиеті
|
|
|
3. ЖҰМЫС ОҚУ ЖОСПАРЫНАН К¤ШІРМЕ
№
|
Кредит саны
|
Семестр
|
Жалпы сағат саны
|
Аудиториялық сабақтар
|
Аудиториядан тыс сабаќтар
|
Қорытынды бақылау
| |
лекция
|
Прак/сем
|
сем
|
лабор
|
ОБС¤Ж
|
С¤Ж
|
|
3
|
4 семестр
|
45
|
30
|
15
|
|
|
45
|
45
|
Емтихан
|
|
|
Барлығы
|
45
|
30
|
15
|
|
|
45
|
45
|
|
5. ОҚУ САҒАТТАРЫНЫҢ БӨЛІНУІ
№
|
Тараулар атауы, реті
|
Аудиториялық сабақтар
|
Аудиториядан
тыс сабақтар
|
лекция
|
прак
|
сем
|
лаб
|
ОБСӨЖ
|
СӨЖ
|
1
|
Кіріспе. ХІХ ғасырдағы қазақ халқының тарихи жағдайы
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
2
|
ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
3
|
ХІХ ғасыр әдебиетіндегі ұлт-азаттық күрес жырлары.
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
4
|
Дулат Бабатайұлы (1802-1874) шығармашылығы.
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
5
|
Дулаттың дастандары
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
6
|
Махамбет Өтемісұлы (1803-1840).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
7
|
Махамбет Өтемісұлы (1803-1840)
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
8
|
Шернияз Жарылғасынұлы (1807-1867
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
9
|
.Шортанбай Қанайұлы (1818-1861).
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
10
|
Сүйінбай Аронұлы (1822-1895).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
11
|
Майлықожа Сұлтанқожаұлы (1835-1898).
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
12
|
Базар Оңдасұлы (1839-1911)
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
13
|
.Мұрат Мөңкеұлы (1843-1906
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
14
|
Әбубәкір Кердері Боранқұлұлы (1868-1905)
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
15
|
Біржан сал Қожағұлұлы (1834-1897).
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
16
|
Ақан сері Қорамсаұлы (1834- 1913).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
17
|
Сегіз сері Баһрамұлы Шақшақов (1818-1854)
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
18
|
Сара Тастанбекқызы (1818-1854).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
19
|
Әсет Найманбайұлы(1887-1923).
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
20
|
Шоқан Шыңғысұлы Уалиханов (1835-1865).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
21
|
Шоқанның жазушылық-публицистік еңбектері
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
22
|
Ыбырай Алтынсарин (1841-1889).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
23
|
Ыбырайдың өлеңдері, әңгімелері, аудармалары
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
24
|
Абай Құнанбайұлы (1845-1904).
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
25
|
Абай Құнанбайұлы (1845-1904)
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
26
|
Абай поэмалары және қара сөздері
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
27
|
Абайтану ғылымының қалыптасу, даму тарихы
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
28
|
Ақылбай Абайұлы (1861-1894)
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
29
|
Мағауия Абайұлының шығармашылық жолы (1870-1904)
|
1
|
|
|
|
2
|
2
|
30
|
Шәңгерей Сейіткерейұлы Бөкеев (1847-1920)
|
1
|
1
|
|
|
1
|
1
|
|
Барлығы:
|
30
|
15
|
|
|
45
|
45
|
6. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
№
|
Дәрістің тақырыбы мен мазмұны
|
Сағат саны
|
ТОҚ
|
Әдебиеттер
|
1
|
Кіріспе. ХІХ ғасырдағы қазақ халқының тарихи жағдайы
1.Қазақстан жерін отарлау жұмыстары.
2.Зар заман ақындары оның әдеби дамудағы реалистік маңызы.
3.Халық ағарту ісі.
|
1
|
1
|
5,7,4
|
2
|
ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті
1.ХІХ ғасыр әдебиетінің өзіндік ерекшелігі.
2.ХІХ ғасыр әдебиетінің зерттелуі.
3.ХІХ ғасыр әдебиеті- сан жанрлы әдебиет
4.ХІХ ғасыр әдебитінің өкілдері.
|
1
|
2
|
2,6,4
|
3
|
ХІХ ғасыр әдебиетіндегі ұлт-азаттық күрес жырлары.
1.Тарихи өлеңдер.
2.«Кенесары- Наурызбай» жыры.
2.«Исатай-Махамбет» жыры.
3.«Бекболат» жыры.
|
1
|
3
|
6,7,8
|
4
|
Дулат Бабатайұлы (1802-1874) шығармашылығы.
1.Өмірі туралы мәлімет
2.Дулат шығармашылығының зерттелу жайы.
3.Шығармаларының тақырыбы, көтерген мәселелері.
4.Дулат шығармаларының жанры және көркемдік ерекшеліктері.
|
1
|
4
|
5,6,7
|
5
|
Дулаттың дастандары
1.«Еспембет» дастанының әдеби-фольклорлық сиапты.
2.«Шаштараз» дастанындағы дидактикалық сарын.
|
1
|
7
|
2,6,4
|
6
|
Махамбет Өтемісұлы (1803-1840)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Ақын шығармаларын жариялау, зерттеу жұмыстары.
3.Махамбет – қазақ әдебиетіндегі сыншыл, реалистік,романтикалық толғау ақыны.
|
1
|
10
|
6,7,8
|
7
|
Махамбет Өтемісұлы (1803-1840)
1.Ақын өлеңдерінде Исатай батыр бейнесінің жырлануы.
2.Лирикалық өлеңдеріндегі ақынның өз бейнесінің сомдалуы.
3.Махамбет өлеңдеріндегі жыраулық, ақындық дәстүр.
|
1
|
9
|
5,6,7
|
8
|
Шернияз Жарылғасынұлы (1807-1867
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Ақын шығармашылығының негізі-суырып салма ақындық.
3.Ақынның толғау-термелеріндегі өмір қайшылықтары.
4.Шернияз – Исатай, Махамбет бастаған халық көтерілісінің жыршысы.
|
1
|
7
|
5,6,1
|
9
|
.Шортанбай Қанайұлы (1818-1861).
1.Шортанбай Қанайұлының өмірі мен шығармашылық жолы.
2. Шортанбай- патшалық отарлау саясатын әшкерлеуде реалистікпен жырлаған ақын.
3. Ақынның адамгершілік, тәрбие қағидаларын уағыздаған толғаулары.
|
1
|
6
|
1,3
|
10
|
Сүйінбай Аронұлы (1822-1895).
1. Ақын өмірінен мәлімет.
2. Ақын мұрасының жариялануы, зерттелуі.
3. Толғауларының тақырыптық мазмұны.
4. Айтыстары.
|
1
|
11
|
5,8,9
|
11
|
Майлықожа Сұлтанқожаұлы (1835-1898).
1. Майлықожа- сауатты білімдар ақын.
2. Ақын шығармаларының жанрлық түрлері.
3. Айтыстары.
|
1
|
10
|
10,12
|
12
|
Базар Оңдасұлы (1839-1911)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Толғау-термелерінің тақырыптық- идеялық мазмұны.
3.Дастандарындағы фольклорлық сипаттар.
|
1
|
9
|
11,12,13
|
13
|
. Мұрат Мөңкеұлы (1843-1906
1.Ақын шығармаларындағы ойшылдық, философиялық-азаматтық тереңдіктер.
2.Мұраттың жыршы-ақындығы.
3.Айтыстары.
|
1
|
2
|
2,6,4
|
14
|
Әбубәкір Кердері Боранқұлұлы (1868-1905)
1.Өмірі, шығармашылығы.
2.Ақынның өз өмірбаянын өзі жырлаған өлеңдері.
3.Ақын шығармаларындағы әдептілік, имандылық мәселелері.
4.Әбубәкір поэзиясының көркемдік ерекшелігі.
|
1
|
1
|
6,7,8
|
15
|
Біржан сал Қожағұлұлы (1834-1897).
1.Өмірі, лирикалық өлеңдері.
2.Ақынның озбырлық жасаушыларды сынауы.
3.Біржан мен Сара айтысының эстетикалық-көркемдік тағылымы.
|
1
|
8
|
8,9,2
|
16
|
Ақан сері Қорамсаұлы (1834- 1913).
1.Ақан сері - қоршаған ортадағы әсемдік әлемін, сұлулық тағлымын жырлаушы суреткер ақын.
2.Ақынның лирикалық өлеңдеріндегі тақырып мазмұны.
3.Аңшылық-саятшылық тақырыбындағы өлеңдері.
|
1
|
1
|
5,7,4
|
17
|
Сегіз сері Баһрамұлы Шақшақов (1818-1854)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Махаббат тақырыбындағы ән-өлеңдері.
3.Арнау өлеңдеріндегі ел қорғаған батырларды суреттеуі.
4.Дастандары.
|
1
|
2
|
2,6,4
|
18
|
Сара Тастанбекқызы (1818-1854).
1.Өмірі, ақындық шығармашылығы.
2.Сара – қазақ әйелінің арманы, мұң-шерін поэзия тілімен өрнектеген ақын.
3.Ақынның Біржан салмен болған айтысы.
|
1
|
3
|
6,7,8
|
19
|
Әсет Найманбайұлы(1887-1923).
1.Өмірі мен ақындық шығармашылығы.
2.Толғау-термелерінің, өлеңдерінің әншілік орындаушылықпен, сазгерлікпен тығыз байланыстылығы.
3.Айтыстары және дастандары.
|
1
|
4
|
5,6,7
|
20
|
Шоқан Шыңғысұлы Уалиханов (1835-1865).
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Шоқанның фольклор, әдебиет тарихы, поэзия жанрлары туралы зерттеу еңбектері.
3.Шоқанның қазақ ақындары және қазақ батырларына арналған тарихи еңбектері.
|
1
|
7
|
2,6,4
|
21
|
Шоқанның жазушылық-публицистік еңбектері
1.Ғылыми очерктері мен күнделіктері.
2.Шоқанның өз ата-анасына, достарына жазған хаттары.
3.Шоқан туралы орыс ғалымдарының еңбектері.
4.Шоқан мұрасының ұлттық тарихымыздағы маңызы.
|
1
|
10
|
6,7,8
|
22
|
Ыбырай Алтынсарин (1841-1889).
1.Өмірінен мәлімет.
2.Ыбырай шығармаларының жариялануы, зерттелуі.
3.Ыбырай-ұлы ағартушы, ұстаз-жазушы, ақын, этнограф, аудармашы.
4.Ыбырай-қазақтың ұлттық даму тарихының ұлы тұлғасы.
|
1
|
9
|
5,6,7
|
23
|
Ыбырайдың өлеңдері, әңгімелері, аудармалары
1.Өлеңдерінің тақырыптық мазмұны.
2.Әңгімелері- ұстаздық тәлім-тәрбие құралы, қазақ жазба прозасы қалыптасуының бастау негізі.
3.Аудармаларында қазақ халқының ұғымына сай еркін аудармалық үлгіні қолдануы.
|
1
|
7
|
5,6,1
|
24
|
Абай Құнанбайұлы (1845-1904).
1.Шығармашылық өмірбаяны.
2.Абай мұрасының жиналуы, жариялануы, зерттелуі.
3.Ақын ретінде қалыптасуына ықпал еткен үш арна.
|
1
|
6
|
1,3
|
25
|
Абай Құнанбайұлы (1845-1904)
1.Абайдың ақындығы
2.Лирикалық өлеңдерінің идеялық-тақырыптық мазмұны:
3.Ақын өлеңдерінің көркемдік ерекшелігі
|
1
|
11
|
5,8,9
|
26
|
Абай поэмалары және қара сөздері
1.Абай қара сөздерінің жанрлық түрлері.
2.Олардың тақырыптық- мазмұндық сипаты.
3.Абай қара сөздерінің тілі, стилі
|
1
|
10
|
10,12
|
27
|
Абайтану ғылымының қалыптасу, даму тарихы
1,Абайтану ғылымының тарихындағы
2.Алаш зиялыларының бастама еңбектері.
2.М.Әуезов –Абайтану ғылымының негізін қалаушы.
3.Абайтанудың қазіргі жағдайы.
|
1
|
9
|
11,12,13
|
28
|
Ақылбай Абайұлы (1861-1894)
1.Ақылбайдың ақын ретінде қалыптасуындағы әкесі Абайдың әсері.
2.Поэмалары (”Жаррах”,”Дағыстан”, ”Зұлыс”).
”Зұлыс”- аса қою оқиғалы роман-поэма.
|
1
|
2
|
2,6,4
|
29
|
Мағауия Абайұлының шығармашылық жолы (1870-1904)
1.Ақын туралы мәлімет.
2.Мағауияның көңіл-күй тақырыбындағы лирикалық өлеңдері.
3.“Еңлік-Кебек”, “Абылай”, “Медғат-Қасым” атты поэмалары.
|
1
|
1
|
6,7,8
|
30
|
Шәңгерей Сейіткерейұлы Бөкеев (1847-1920)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Лирикалық өлеңдерінің идеялық-тақырыптық мазмұны.
3.”Сардар сегіз” тарихи дастаны.
|
1
|
8
|
8,9,2
|
|
Барлығы:
|
30 сағат
|
|
|
ІІ. Практикалық сабақтардың жоспары
№
|
Сабақтың тақырыбы мен мазмұны
|
Сағат саны
|
ТОҚ
|
Әдебиеттер
|
1
|
ХІХ ғасырдағы қазақ әдебиеті.
1.ХІХ ғасыр әдебиетінің өзіндік ерекшелігі.
2.ХІХ ғасыр әдебиетінің зерттелуі, жанрлары
3.ХІХ ғасыр әдебитінің өкілдері.
|
1
|
2
|
2,6,4
|
2
|
Дулат Бабатайұлы (1802-1874) шығармашылығы.
1.Өмірі туралы мәлімет
2.Дулат шығармашылығының зерттелу жайы.
3.Шығармаларының тақырыбы, көтерген мәселелері және көркемдік ерекшеліктері.
|
1
|
4
|
5,6,7
|
3
|
Махамбет Өтемісұлы (1803-1840)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Ақын шығармаларын жариялау, зерттеу жұмыстары.
3.Махамбет – қазақ әдебиетіндегі сыншыл, реалистік,романтикалық толғау ақыны.
|
1
|
10
|
6,7,8
|
4
|
Шернияз Жарылғасұлы (1807-1867)
1. Өмірі туралы мәлімет.
2.Ақынның толғау-термелеріндегі өмір қайшылықтары.
3.Шернияз – Исатай, Махамбет бастаған халық көтерілісінің жыршысы.
|
1
|
7
|
5,6,1
|
5
|
Шортанбай Қанайұлы (1818-1861)
1.Шортанбай Қанайұлының өмірі мен шығармашылық жолы.
2. Шортанбай - патшалық отарлау саясатын әшкерлеуде реалистікпен жырлаған ақын.
3. Ақынның адамгершілік, тәрбие қағидаларын уағыздаған толғаулары.
|
1
|
6
|
1,3
|
6
|
Сүйінбай Аронұлы (1822-1895)
1. Ақын өмірінен мәлңмет.
2. Ақын мұрасының жариялануы, зерттелуі.
3. Толғауларының тақырыптық мазмұны, айтыстары.
|
1
|
11
|
5,8,9
|
7
|
Майлықожа Сұлтанқожаұлы (1835-1898)
1. Майлықожа - сауатты білімдар ақын.
2.Ақын шығармаларының жанрлық түрлері, айтыстары.
|
1
|
10
|
10,12
|
8
|
Базар Оңдасұлы (1839-1911)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Толғау-термелерінің тақырыптық- идеялық мазмұны.
|
1
|
9
|
11,12,13
|
9
|
Мұрат Мөңкеұлы (1843-1906)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Шығармалары
|
1
|
8
|
8,9,2
|
10
|
Әсет Найманбайұлы (1887-1923)
1.Өмірі мен ақындық шығармашылығы.
2.Толғау-термелерінің, өлеңдерінің әншілік орындаушылықпен, сазгерлікпен тығыз байланыстылығы.
3.Айтыстары және дастандары.
|
1
|
4
|
5,6,7
|
11
|
Шоқан Шыңғысұлы Уәлиханов (1835-1865)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Шоқанның фольклор, әдебиет тарихы, поэзия жанрлары туралы зерттеу еңбектері.
3.Шоқанның қазақ ақындары және қазақ батырларына арналған тарихи еңбектері.
|
1
|
7
|
2,6,4
|
12
|
Ыбырай Алтынсарин (1841-1889)
1.Өмірінен мәлімет.
2.Ыбырай шығармаларының жариялануы, зерттелуі.
3.Ыбырай-ұлы ағартушы, ұстаз-жазушы, ақын, этнограф, аудармашы.
4.Ыбырай-қазақтың ұлттық даму тарихының ұлы тұлғасы
|
1
|
9
|
5,6,7
|
13
|
Абай Құнанбайұлы (1845-1904)
1. Ақынның өскен ортасы
2. Абайдың ақындығы
3.Лирикалық өлеңдерінің идялық - тақырыптық мазмұны:
|
1
|
11
|
5,8,9
|
14
|
Мағауия Абайұлының шығармашылық жолы
1.Ақын туралы мәлімет.
2.Мағауияның көңіл-күй тақырыбындағы лирикалық өлеңдері.
3.“Еңлік-Кебек”, “Абылай”, “Медғат-Қасым” атты поэмалары.
|
1
|
1
|
6,7,8
|
15
|
Шәңгерей Сейіткерейұлы Бөкеев (1847-1920)
1.Өмірі туралы мәлімет.
2.Лирикалық өлеңдерінің идеялық-тақырыптық мазмұны.
3.”Сардар сегіз” тарихи дастаны.
|
1
|
8
|
8,9,2
|
|
Барлығы:
|
15 сағат
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
